Месяц: Апрель 2021

Դանիել Վարուժանը ծնվել է 1884 թ.-ի ապրիլի 20-ին, Արևմտյան Հայաստանի Սեբաստիա նահանգի Բրգնիկ գյուղում։ Վարուժանը գրաճանաչ է դառնում գյուղի վարժարանում, 1902 թվականին տեղափոխվում է Վենետիկի Մուրադ-Ռաֆայելյան դպրոց։ 1905 թվականին բանաստեղծը մեկնում է Բելգիա և ընդունվում Գենտի համալսարան, ուսումնասիրում գրականություն և սոցիալական ուսմունքներ։ 1909-ին վերադառնում է ծննդավայր, ուսուցչություն է անում Սեբաստիայի Արամյան վարժարանում: 1912-ին Վարուժանը հրավիրվում է Պոլսի Բերայի վարժարան՝ տեսուչի պաշտոնով։ Այս տարիներին Վարուժանի բանաստեղծությունները լայն ճանաչման են արժանանում։ Նա դառնում է Պոլսի գրական շրջանների ազդեցիկ դեմքերից մեկը, գրական հավաքույթների ոգին։ Տասը տարվա ընթացքում բանաստեղծը գրում է չորս գիրք՝ «Սարսուռներ», «Ցեղին սիրտը», «Հեթանոս երգեր» և «Հացին երգը»։ Գրում է նաև նոթեր, հոդվածներ, կատարում է թարգմանություններ։

1915 թվականն էր։ Վարուժանը շարունակում էր լրացնել գյուղի չքնաղ երգերի՝ «Հացին երգը» շարքը, պատրաստվում էր գրել «Հայկական հոմերագիրք» ժողովածուն, ուր պետք է տեղավորեր հին հայկական առասպելների ու ավանդությունների մշակումները, երազում էր ամբողջովին մշակել «Սասնա ծռեր» ժողովրդական էպոսը։ Ծրագրած էր նաև գրել «Գինիին երգը» քերթողական հատորը։ Բայց վրա հասավ արյունալի աղետը։ Բանաստեղծի խոսքերով ասած՝ կյանքը մորթվում էր արտերի մեջ, միտքը՝ գանգի մեջ։ Այս ողբերգական օրերի զոհերից մեկը եղավ 31-ամյա Դանիել Վարուժանը։ 1915 թվ-ի օգոստոսի 26-ին Դանիել Վարուժանը սպանվեց: Նույն օրը ծնվեց Վարուժանի երրորդ զավակը՝  Հայկակը:

b.

1-to meet
2-to give
3-making
4-buying

c.

1-playing
2-talking
3-to email
4-reading
5-watching
6-to rent
7-doing
8-getting

Once upon a time Shree Krishna and Arjun went for a short stroll around the city. They saw a poor looking priest begging. Arjun felt pity at him and he gave him a bag full of 100 gold coins. The priest became very happy and thanked Arjun. He left for his home. On way, he saw another person who needed help. The priest could have spared a coin or two to help that person. however, he chose to ignore it. But on way to his home, one thief robbed him of his bag of coins and ran away.

The priest became dejected and went back again for begging. Next day again when Arjun saw the same priest begging and he was surprised that after getting a bag full of coins which can last a lifetime, the priest was still begging! He called the priest and asked him the reason for this. The priest told him about the whole incident and Arjun again felt pity at him. So, this time he gave him a diamond.

The priest became very happy and left for home and he again saw someone who needed help but he chose to ignore again. Upon reaching home, he safely put the diamond in an empty pot of water with a plan to cash it out later and live a wealthy life. His wife was not at home. He was very tired so he decided to take a nap. In between, his wife came home and picked up that empty pot of water, walked towards the river close by to fill up the water. She had not noticed the diamond in the pot. Upon arriving at the river, she put the whole pot into the running river water to fill it up. She filled up the pot but the diamond was gone with the wat

When the priest woke up, he went to see the pot and asked his wife about the diamond. She told him, she had not noticed it and it must have been lost in the river. The priest couldn’t believe his bad luck and again started begging. Again Arjun and Shree Krishna saw him begging and Arjun inquired about it. Arjun felt bad and started thinking if this priest will ever have a happy life.

Shree Krishna who is an incarnation of God smiled. Shree Krishna gave that priest one coin which was not even enough for buying a lunch or dinner for one person. Arjun asked Shree Krishna, “Lord, I gave him gold coins and diamond, which could have given him a wealthy life, yet it didn’t help him. How will just one coin help this poor guy?” Shree Krishna smiled and told Arjun to follow that priest and find out.

On the way, the priest was thinking that one coin Shree Krishna gave him, he can’t even buy a lunch for one person. Why would he give so little? He saw a fisherman who was getting a fish out of his net. Fish was struggling. The priest felt pity at fish. He thought that this one coin won’t solve my problem, why not I save that fish. So the priest paid the fisherman and took the fish. He put the fish in his small pot of water which he always carried with him.

The fish was struggling in a small pot of water, ended up throwing out a diamond from the mouth! The priest screamed with a joy, “I got it, I got it”. At that same point, the thief who had robbed the priest’s bag of 100 gold coins, was passing through there. He thought that the priest recognized him and may get him punished. He got nervous and ran to the priest. He apologized to the priest and returned his bag full of 100 gold coins. The priest couldn’t believe what just happened.

Arjun saw all this and said, “Oh Lord, Now I understand your play”.

Moral:When you have enough to help others, don’t let that chance go. Your good deeds will always be repaid to you.

Թարգմանություն

ԲԱՐԻ ԳՈՐԾԵՐԻ ՇՐՋԱՆ
ԺԱՄԱՆԱԿԻՆ ՇՐԻ ԿՐԻՇՆԱՆ ՈՒ ԱՐՋՈՒՆԸ ԿԱՐՃ ԶԲՈՍԱՆՔԻ ԳՆԱՑԻՆ ՔԱՂԱՔՈՒՄ։ՆՐԱՆՔ ՏԵՍԱՆ,ԹԵ ԻՆՉՊԵՍ Է ԱՂՔԱՏ ԱՐՏԱՔԻՆՈՎ ՄԻ ՔԱՀԱՆԱ ՄՈՒՐՈՒՄ։ԱՐՋՈՒՆԸ ԽՂՋԱՑ ՆՐԱՆ ՈՒ ՄԻ ՔՍԱԿ ՏՎԵՑ ,ՈՐԻ ՄԵՋ 100 ՈՍԿԵԴՐԱՄ ԿԱՐ։ՔԱՀԱՆԱՆ ՇԱՏ ՈՒՐԱԽԱՑԱՎ ԵՎ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՅՏՆԵՑ ԱՐՋՈՒՆԻՆ ։ ՏՈՒՆ ՎԵՐԱԴԱՐՁԻ ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ ՆԱ ՏԵՍԱՎ ԱՅԼ ՄԱՐԴՈՒ ՈՎ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԻՔ ՈՒՆԵՐ։ՔԱՀԱՆԱՆ ԿԱՐՈՂ ԷՐ ՄԵԿ ԵՐԿՈՒ ԿՈՊԵԿ ՀԱՏԿԱՑՆԵԼ ԱՅԴ ՄԱՐԴՈՒՆ ՕԳՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐՉ,ԲԱՅՑ ՆԱ ՆԱԽՇԸՆՏՐԵՑ ԱՆՏԵՍԵԼ ԴԱ։ԲԱՅՑ ՏՈՒՆ ԳՆԱԼԻՍ ՄԻ ԳՈՂ ՀԱՊՇՏԱԿԵՑ ՔԱՀԱՆԱՅԻ ՔՍԱԿՆ ՈԻ ՓԱԽԱՎ։ՔԱՀԱՆԱՆ ՀԻԱՍԹԱՓՎԱԾ ՀԵՏ ՎԵՐԱԴԱՐՁԱՎ ,ԿՐԿԻՆ ԳՈՒՄԱՐ ՄՈՒՐԱԼՈՒ։ՀԱՋՈՐԴ ՕՐԸ,ԵՐԲ ԱՐՋՈՒՆԸ ՏԵՍԱՎ, ՈՐ ՔԱՀԱՆԱՆ ՆՈՐԻՑ ՄՈՒՐՈՒՄ Է,ՄՈՏԵՑԱՎ ՈՒ ՀԱՐՑՐԵՑ ԹԵ ՈՐՆ Է ՊԱՏՃԱՌԸ։ՔԱՀԱՆԱՆ ՊԱՏՄԵՑ ԵՂԵԼՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ,ԱՐԹՈՒՆԸ ԿՐԿԻՆ ԽՂՋԱՑ ՆՐԱՆ ՈՒ ԱՅՍ ԱՆԳԱՄ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐ ՏՎԵՑ։ՔԱՀԱՆԱՆ ՇԱՏ ՈՒՐԱԽԱՑԱՎ ՈՒ ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԸՆԿԱՎ ԴԵՊԻ ՏՈՒՆ։ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ ՆԱ ԿՐԿԻՆ ՀԱՆԴԻՊԵՑ ՄԵԿԻՆ ,ՈՎ ՕԳՆՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԻՔ ՈՒՆԵՐ ։ՔԱՀԱՆԱՆ ԿՐԿԻՆ ԱՆՏԵՍԵՑ ՆՐԱՆ։ՏՈՒՆ ՀԱՍՆԵԼՈՒՆ ՊԵՍ՝ՆԱ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐԸ ԱՊԱՀԵՎ ՊԱՀԵՑ ՋՐԻ ԴԱՏԱՐԿ ԱՄԱՆԻ ՄԵՋ՝ՀԵՏԱԳԱՅՈՒՄ ԿԱՆԽԻԿԱՑՆԵԼՈՒ ՈՒ ՀԱՐՈՒՍՏ ԿՅԱՆՔՈՎ ԱՊՐԵԼՈՒ ԾՐԱԳՐՈՎ։

ԴՐԱՆԻՑ ՀԵՏՈ,ՆԱ ՈՐՈԽԵՑ ՄԻ ՓՈՔՐ ՔՆԵԼ,ՔԱՆԻ ՈՐ ԽԱՏ ՀՈԳՆԱԾ ԷՐ։ԱՅԴ ԺԱՄԱՆԱԿ ՏՈՒՆ ՎԵՐԱԴԱՐՁԱՎ ՆՐԱ ԿԻՆԸ։ՆԱ ՎԵՐՑՐԵՑ ՋՐԻ ԴԱՏԱՐԿ ԱՄԱՆԸ և ԳՆԱՑ ԴՈՒՐՍ ՋՈՒՐ ԼՑՆԵԼՈՒ ՆՊԱՏԱԿՈՎ։ՆԱ ՀԱՍԱՎ ԳԵՏԻ ՄՈՏ ,ԵՎ ԱՄԲՈՂՋ ԱՄԱՆԸ ԴՐԵՑ ՀՈՍՈՂ ՋՐԻ ՄԵՋ ԵՎ ՔԱՆԻ ՈՐ ՉԷՐ ՆԿԱՏԵԼ ԱՄԱՆԻ ՄԻՋԻ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐԸ,ԴՐԱՆՔ ԹԱՓՎԵՑԻՆ ԳԵՏԸ։ՆԱ ՎԵՐԱԴԱՐՁԱՎ ՏՈՒՆ։ԵՐԲ ՔԱՀԱՆԱՆ ԱՐԹՆԱՑԱ ,ՀԱՐՑՐԵՑ ԿՆՈՋԸ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ։ՆԱ ԱՍԱՑ ՈՐ ԴՐԱՆՔ ՉԻՆԿԱՏԵԼ ԵՎ ԴՐԱՆՔ ԿՈՐԱԾ ԼԻՆԵՆ ՋՐՈՒՄ։ՔԱՀԱՆԱՆՉԿԱՐՈՂԱՆԱԼՈՎ ՀԱՎԱՏԱԼ ԻՐ ՎՏ ԲԱՂՏԻՆ,ԿՐԿԻՆ ԳՆԱՑ ՄՈՒՐԱԼՈՒ։ԿՐԿԻՆ ԱՐՋՈՒՆԸ ԵՎ ԿՐԻՇՆԱՆ ՏԵՍԱՆ ՆՐԱՆ ՄՈՒՐԱԼԻՍ,ԵՎ ԱՐՋՈՒՆԸ ՏԵՍՆԵԼՈՎ ԱՅԴ ԱՄԵՆԸ,ԻՐԵՆ ՎԱՏ ԶԳԱՑ ՈՒ ՍԿՍԵՑ ՄՏԱՑԵԼ ,ԱՐԴՅՈՑ ԵՐԲԵՎԷ ՔԱՀԱՆԱՆ ԵՐՋԱՆԻԿ ԿՅԱՆՔ ԿՈՒՆԵՆԱ,ԹԵ ՈՉ։ԱՍՏԾՈՒՆ ՄԱՐՄՆԱՎՈՐՈՂ ԿՐԻՇՏՆԱՆ ԺՊՏԱՑ ։ՆԱՔԱՀԱՆԱՅԻՆ ՏՎԵՑ ՄԵԿ ՄԵՏԱՂԱԴՐԱՄ,ՈՐԸ ՆՈՒՅՆԻՍԿ ՄԵԿ ԱՆՁԻ ՀԱՄԱՐ ԿԵՐԱԿՈՒՐ ԳՆԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԲԱՎԱՐԱՐ ՉԷՐ ։ԱՐԹՈՒՆԸ ԿՐԻՇՆԱՅԻՆ ՀԱՐՑՐԵՑ․

-ԱՍՏՎԱԾ ԻՄ,ԵՍ ՆՐԱՆ ՈՍԿԻՆԵՐ ՈՒ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐ ՏՎԵՑԻ,ՈՐՈՆՔ ԿԱՐՈՂ ԷԻՆ ՆՐԱՆ ՀԱՐՈՒՍՏ ԴԱՐՁՆԵԼ,ԲԱՅՑ ԴԱ ՆՐԱՆ ՉОԳՆԵՑ,ԻՆՉՊԵՍ ՄԻԱՅՆ ՄԵԿ ՄԵՏԱՂԱԴՐԱՄԸ ԿՕԳՆԻ ԱՅՍ ԽԵՂՃ ՄԱՐԴՈՒՆ։ՇՐԻ ԿՐԻՇՆԱՆ ԺՊՏԱՑ ՈՒ ԱՍԱՑԱՐՋՈՒՆԻՆ ԱՅԴ ՔԱՀԱՆԱՅԻՆ ՀԵՏԵՎԵԼ ՈՒ ՊԱՐԶԵԼ։ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ ՔԱՀԱՆԱՆ ՏԵՍԱՎ ՄԻ ՁԿՆՈՐՍԻ,ՈՎ ԻՐ ՑԱՆՑԻՑ ՁՈՒԿ ԷՐ ՀԱՆՈՒՄ։ՁԿՆԵՐԸ ՊԱՅՔԱՐՈՒՄ ԷԻՆ։ՔԱՀԱՆԱՆ ԽՂՋԱՑ ՁԿԱՆԸ ԵՎ ՈՐՈՇԵՑ ԱՅԴ ՄԵՏԱՂԱԴՐԱՄՈՎ ԳՆԵԼ ՁԿԱՆԸ։ԱՅՍՊԻՍՈՎ ՆԱ ԳՆԵՑ ՁԿԱՆԸ ԵՎ ԴՐԵՑ ԻՐ ՋՐԻ ԱՄԱՆԻ ՄԵՋ,ՈՐ ՄԻՇՏ ԻՐ ՄՈՏ ԷՐ ՊԱՀՈՒՄ։ԱՅԴ ԺԱՄԱՆԱԿ ՁԿԱՆ ԲԵՐԱՆԻՑ ԱԴԱՄԱՆԴՆԵՐ ԹԱՊՎԵՑԻՆ։ՔԱՀԱՆԱՆ ԱՄԵՆ ԲԱՆ ՀԱՍԿԱՑԱՎ։ԱՅԴ ՆՈՒՆ ՊԱՀԻՆ ԱՅԴՏԵՂՈՎ ԷՐ ԱՆՑՆՈՒՄ ԱՅՆ ԳՈՂԸ ,ՈՐԸ ՔԱՀԱՆԱՅԻՑ ԳՈՂԱՑԵԼ ԷՐ ԱՅՆ ՔՍԱԿԸ։ՆԱ ՎԱԽԵՑԱՎ ,ՈՐ ՔԱՀԱՆԱՆ ԻՐԵՆ ԿՃԱՆԱՉԻ ԵՎ ԻՆՔԸ ՈՐՈՇԵՑ ՆԵՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԽՆԴՐԵԼ ԳՈՂՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ ՈՒ ՎԵՐԱԴԱՐՁՐԵՑ ԳՈՂԱՑՎԱԾ ՔՍԱԿԸ։ՔԱՀԱՆԱՆ ՉԵՐ ԿԱՐՈՂԱՆՈՒՄ ՀԱՎԱՏԱԼ ԻՐ ՏԵՍԱԾԻՆ։ԻՍԿ ԱՐՋՈՒՆԸ ՏԵՍՆԵԼՈՎ ԱՅԴ ԱՄԵՆԸ ԱՍԱՑ․НравитсяПереслатьКопироватьПожаловаться-ԱՍՏՎԱԾ ԻՄ ՀԻՄԱ ԵՍ ՀԱՍԿԱՆՈՒՄ ԵՄ ՔԵԶ։
ԵՐԲ ՑԱՆԿԱՆՈՒՄ ԵՔ ՕԳՆԵԼ ՈՒՐԻՇՆԵՐԻՆ ,ԲԱՑ ՄԻ ԹՈԶԵՔ ԱՅԴ ՊԱՀԸ։ՁԵՐ ԼԱՎ ԳՈՐԾԵՐԸ ՁԵԶ ՄԻՇՏ ԿՎԵՐԱԴԱՌՆԱՆ։

La Carmen está bailando
por las calles de Sevilla.
Tiene blancos los cabellos
y brillantes las pupilas.

¡Niñas,
corred las cortinas!

En su cabeza se enrosca
una serpiente amarilla,
y va soñando en el baile
con galanes de otros días.

¡Niñas,
corred las cortinas!

Las calles están desiertas
y en los fondos se adivinan,
corazones andaluces
buscando viejas espinas.

¡Niñas,
corred las cortinas!

Թարգմանություն

Պար է գալիս Կարմենն այսօր Սևիլիայի փողոցներում, շիկագանգուր վարսեր ունի, բիբեր-խոցող ու շողշողուն։

Ախ, աղջիկներ, վարագույրներն արագ բացեք։

Գալարվում են նրա գլխին դեղին օձերը հյուսերի, ու հեռանում են այդ պարում երազները հին օրերի։

Ախ, աղջիկներ, վարագույրներն արագ բացեք։

Մարդիկ, խռով, տուն են մտնում, ու խորքերում իրիկունի հին փշերն են փնտրում երկար մոխիրներում մոռացումի։

Ախ, աղջիկներ, վարագույրներն արագ բացեք։

1. Pepe y yo nos levantamos siempre a las 7.
2. Yo me ducho antes de salir.
3. Después de ducharme, me seco.
4. Ellas nunca se maquillan.
5. Se capillan los dientes 3 veces al día.
6. ¿Te levantas a las 6 de la mañana?
7. No nos peinamos cada hora.

CONJUGA LOS VERBOS ENTRE PARÉNTESIS EN PRESENTE.

1. Hoy Luis y María se van a la playa.  (irse)
2. ¿Desde cuando te levantas tan temprano? (levantarse/tú)
3. Me acuesto a las doce. (acostarse/yo)
4. Nos bañamos en la piscina por las tardes. (bañarse/nosotras)
5. Este niño se llama Marcos. (llamarse)
6. Ángela no se despierta nunca antes de las 10. (despertarse)
7. Siempre que vamos de viaje os perdéis. (perderse/vosotros)
8. Me lavo las manos 10 veces al día. (Lavarse/yo)
9. Mi hijo se despierta muchas veces por el ruido de los coches. (despertarse)
10. Marta y yo nos preparamos la cena juntas todos los días. (prepararse)

EJERCICIO:

1) ¿Cómo te llamas? (llamarse / tú)

2) La gente se levantan muy tarde después de una noche de fiesta. (levantarse)

3) Yo me enfado cuando pierdo un partido de fútbol. (enfadarse)

4) Normalmente, ¿a qué hora te acuestes los fines de semana? (acostarse / tú)

5) Las mujeres se pintan cuando van a la discoteca. (pintarse)

6) Solo me afeito dos veces por semana. Soy muy perro. (yo / afeitarse)

7) Mis suegros se llaman Juan y María. (llamarse)

8) Los jóvenes se divierten en una barbacoa en el campo. (divertirse)

9) Los domingos por la mañana no se mueven del sofá. (moverse/yo)

10) ¿Os bañáis o os ducháis? (bañarse / vosotras), (ducharse / vosotras)

1895-96-ի կոտորածները համաշխարհային պատմության մեծագույն ոճրագործություններից են և ցեղասպանության ակտ։ Դրանց հետևանքով կոտորվել է շուրջ 300000 հայ, 100 000 բռնի իսլամացվել, 100 000 տարագրվել տարբեր երկրներ, ամայացել են Արևմտյան Հայաստանի և Օսմանյան կայսրության հայաբնակ վայրերը, սաստկացել է հայ ժողովրդի ազգային և տնտեսական ճնշումը։

Եվրոպական տերությունները հայ ժողովրդի դժբախտությունը և Հայկական հրացը, ինչպես միշտ, օգտագործեցին Թուրքիայում իրենց դիրքերն ամրապնդելու համար։ Գերմանիան, Ֆրանսիան, Ռուսաստանը, իրենց նպատակներն ունենալով Թուրքիայի հետ փոխհարաբերություններում, անտարբեր մնացին հայկական կոտորածների հանդեպ։ Միայն ժամանակի առաջադեմ գործիչներ Ժան Ժորեսը, Վիկտոր Բերարը, Անատոլ Ֆրանսը, Յոհաննես Լեփսիուսը, Հենրի Ֆինիս Բլոս Լինչը և ուրիշներ պաշտպանեցին հայ ժողովրդի իրավունքները, դատապարտեցին կոտորածները՝ իրենց կառավարություններից պահանջելով կտրուկ միջոցներով դադարեցնել ցեղասպանությունը։

Սարդարապատի, Բաշ-Ապարանի և Ղարաքիլիսայի հերոսամարտերում հայ ժողովուրդը կարողացավ թշնամուն արժանի հակահարված տալ և վիժեցնել Արևելյան Հայաստանը զավթելու ու տեղի հայությանը ոչնչացնելու երիտթուրքերի ծրագիրը։ Մայիսյան հերոսամարտը ամբողջ հայ ժողովրդի հավաքական ուժի և ազգային միասնության հաղթանակն էր։ Ավելին, եղեռն տեսած, կյանքի ու մահվան եզրին կանգնած հայ ժողովուրդը ոչ միայն պահպանեց իր ֆիզիկական գոյությունը, այլև ստիպեց հակառակորդին հաշվի նստել իր հետ և ճանաչել իր անկախ ապրելու իրավունքը։ Մայիսյան հերոսամարտերը հիմք հանդիսացան Հայաստանի անկախության համար։ Եվ հենց այդ հաղթանակի օրերին հռչակվեց Հայաստանի անկախությունը։ Մայիսյան հերոսամարտը դարձավ հայոց նոր ժամանակների Ավարայրը, որ իր խաղացած դերով ու նշանակությամբ, հիրավի, հայ ժողովրդի պատմության ամենահերոսական դրվագներից է։ Այս դեպքերով, կարելի է ասել, փակվում է հայ ժողովրդի ողբերգական և հերոսական իրադարձություններով հարուստ նոր պատմության շրջանը, և սկսվում նորագույն՝ հայկական պետականությունների պատմության ժամանակաշրջանը։

Սյունիքի ազատագրական պայքար, 1722-1730 թվականներին սկսված ազատագրական շարժում պատմական նահանգի բնակչության մասնակցությամբ։ Դրա նպատակն էր կասեցնել թուրքական հարձակումը դեպի Արևելյան Հայաստան, երկրամասը մաքրել օտար զորքերից ու ազատագրել այն։ Ժամանակագրական հերթականությամբ համընկել է (1724-1731)։

Արևելյան Հայաստանում այդ ժամանակ իշխում էին Բագրատունիներից, Սյունիներից ու Առանշահիկներից սերող ազնվական տոհմերի ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ Հասան-Ջալալյանների, Դոփյանների, Պռոշյանների, Օրբելյանների, Վաչուտյանների, Զաքարյանների և Կյուրիկյանների շառավիղները, ովքեր իրենց վերահսկողության տակ ունեին ոչ ընդարձակ կալվածքներ։ Պարսիկները նրանց «մելիք» էին անվանում ։ Նրանցից բացի հայ ժողովրդի շահերը ներկայացնում և հայերին համախմբում էր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը, որի նստավայրը 1441 թվականից գտնվում էր Էջմիածնում։

1677 թվականին կաթողիկոս Հակոբ Դ Ջուղայեցին Էջմիածնում գումարում է գաղտնի ժողով, որին մասնակցում էին հոգևոր ու աշխարհիկ 12 գործիչներ, այդ թվում՝ Սյունիքի ու Արցախի մելիքներից ոմանք։ Եվրոպական պետությունների օգնությանը դիմելու նպատակով կազմված պատվիրակությունը 1678 թվականի վերջերին Հակոբ Ջուղայեցու գլխավորությամբ հասնում է Կոստանդնուպոլիս։ Այդտեղ երկու տարի անց հիվանդությունից մահանում է Հակոբ Ջուղայեցին։ Պատվիրակության հետ մեկնած Իսրայել Օրին, ճանապարհվում է Իտալիա, ապա Ֆրանսիա, որտեղ անցնում է զինվորական ծառայության։ Այնուհետև տեղափոխվում է Գերմանիա, հաստատվում Դյուսելդորֆ քաղաքում։ Օրին տեղի իշխան Հովհան Վիլհելմի հետ քննարկում է Հայաստանի ազատագրության հարցը, որից հետո այցելում է Հայաստան՝ տեղում իրավիճակին ծանոթանալու և բանակցություններ վարելու համար։

1. Ներկայացրե՛ք Հայոց ցեղասպանության հետևանքները:

Հայ ժողովուրդն արդեն մի քանի տասնամյակ պայքարում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչման և դատապարտման համար: Այդ ժամանակամիջոցում ծավալված պայքարի արդյունքում տարբեր երկրների խորհրդարանների և միջազգային կազմակերպությունների կողմից ընդունվել են Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող ու դատապարտող բանաձևեր, որոնք չափազանց կարևոր են, քանզի դրանցով սկզբունքային գնահատական է տրվել կատարվածին, այն որակելով իբրև Ցեղասպանություն: Սակայն, չնայած այդ ամենին, Թուրքիան պետական մակարդակով շարունակում է ժխտել հայերի նկատմամբ կատարված հանցագործությունը: Տվյալ պայմաններում ակնհայտ է դառնում, որ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման համար պայքարելով անհնար է հասնել հարցի վերջնական հանգուցալուծմանը և վաղուց հասունացել է ժամանակը պայքարելու այդ հանցագործության հետևանքների հաղթահարման ու հատուցման համար, ինչն ինքնին իր մեջ ներառում է այդ հանցագործության ճանաչումն ու դատապարտումը: Այս ուղղությամբ արդեն իսկ կատարվեց առաջին լուրջ քայլը, երբ 2015 թ. հունվարի 29-ին հենց Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի հուշահամալիրի մոտ Հայաստանի նախագահը պաշտոնապես հրապարակեց «Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի համահայկական հռչակագիրը»: Այդ փաստաթղթով Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները համակարգող պետական հանձնաժողովն ու Սփյուռքում գործող տարածաշրջանային հանձնախմբերը, հանդես գալով համայն հայության անունից, հայտարարեց, որ այդ պահից ի վեր մեկնարկում է հայ ժողովրդի միասնական պայքարը ոչ միայն Հայոց ցեղասպանության փաստի համաշխարհային ճանաչմանը հասնելու, այլև ցեղասպանության հետեւանքների հաղթահարման համար:

2. Ե՞րբ և ու՞մ կողմից է տրվել «ցեղասպանության» իրավական ձևակերպումը: Ըստ այդ փաստաթղթի՝ ո՞ր գործողություններն են համարվում ցեղասպանություն:

1948 թ․-ին դեկտեմբերի իննին Միավորված ազգերի կազմակերպության ընդունած «Ցեղասպանության, հանցագործության, կանխարգելելու և պատժելու մասին» կոնվենցիայում տրվեց ցեղասպանության իրավական ձևակերպումը։ Այս բանաձևի հիմքում ընկած էր՝ լեհական հրյա իրավաբան Ռաֆայել Լեմկինի առաջարկած նախագիծը, որը կազմվել էր հայ ժողովրդի հետ 1915-1923 թթ տեղի ունեցած իրադարձությունների վերլուծության հիմման վրա։ Ըստ այդ փաստաթղթի երկրորդ հոդվածի՝ «ցեղասպանություն են համարվում որևե ազգային, ռասայական, էթնիկական կամ կրանական խմբի լեակատար կամ մասնակի ոչնչացման նպատակով իրականացված հետևյալ գործողություններւ․ ա) այդպիսի խմբի անդամների սպանությունը, բ) խմբի անդամներին լուրջ մարմնական վնասվածք կամ մտավոր խանգարում հասցնելը, գ) որևէ խմբի համար դիտավորյալ այնպիսի կենսապայմանների ստեղծումը, որի նպատակն է նրա մասնակի կամ լիակատար ոչնչացումը դ) խմբի ներսում ծննդաբերության կանխման ուղղված միջոցառումները, ե) երեխաների բռնի հանձնումը մարդկային մի խմբից մյուսից»։

3. Ներկայացրե՛ք և գնահատե՛ք «Նեմեսիս» ծրագիրն ու դրա արդյունքները:

1921 թ. մարտի 15-ին Բեռլինում հայ վրիժառու Սողոմոն Թեհլերյանը գնդակահարեց երիտթուրքերի պարագլուխ, հայոց ցեղասպանության գլխավոր պատասխանատու Թալեաթին:Գործողությունից հետո Թեհլերյանը փախուստի չդիմեց, հանձնվեց գերմանական իշխանություններին: Թեհլերյանի դատը, սակայն, վերածվեց երիտթուրքերիդատավարության: Գերմանական դատարանը, արդարացի և հիմնավոր գտնելով Թեհլերյանիվրեժխնդրությունը, հենց դատարանի դահլիճից նրան ազատ արձակեց: Թալեաթին դեռ պիտի հաջորդեինմյուսները… Թալեաթի գնդակահարությունը «Նեմեսիս» ծրագրի առաջին մեծ հարվածը չէր, բայց ամենամեծ աղմուկ հանած գործողությունն էր: Ի՞նչ էր «Նեմեսիսը», ովքե՞ր հղացան այդ ծրագիրը: «Նեմեսիսի» նպատակը Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչներին հայտնաբերելն ու պատժելն էր: Բացի երիտթուրք պարագլուխներից, «Նեմեսիսի» թիրախն էին նաև Բաքվի ջարդերի կազմակերպիչ մուսաֆաթական գործիչները և թուրքերի հետ համագործակցող հայ դավաճանները: Այս առումով տեղին է շեշտել, որ «Նեմեսիսը» ահաբեկչական կառույց չէր, այլ պատժիչ: «Նեմեսիս» գործողությունը ծնվեց 1919 թ. Երևանում գումարված Հայ հեղափոխական դաշնակցության 9-րդ ընդհանուր ժողովում: Գործողության անվանումն ընտրվեց ի պատիվ հունական դիցաբանության վրեժի աստվածուհի Նեմեսիսի: Կազմվեց ցուցակ, որում ներառված էին 650 թուրք, ադրբեջանցի գործիչներ և հայ դավաճաններ: Նրանց վերաբերյալ կայացվեց մահվան դատավճիռ: «Նեմեսիս» ծրագիրը պետք է իրականացներ պատասխանատու մարմինը, որի նախագահ ընտրվեց «Բանկ Օտտոմանի» գործողության կազմակերպիչներից Արմեն Գարոն, որն այդ ժամանակ Հայաստանի Հանրապետության դեսպանն էր ԱՄՆ-ում: Շահան Նաթալին և Գրիգոր Մերջանովը պիտի ղեկավարեին գործողության ընդհանուր իրականացման ընթացքը: Ստեղծվեց հետախուզական խումբ` Հրաչ Փափազյանի գլխավորությամբ, որի խնդիրը դահիճներին հայտնաբերելն էր: «Նեմեսիսի» կազմակերպման համար ընտրվեց երկու կենտրոն` արևելյան և արևմտյան: Առաջինի կենտրոնատեղին Ստամբուլի «Ճակատամարտ» թերթի խմբագրությունն էր, արևմտյան կենտրոնը գտնվում էր Բոստոնում: «Նեմեսիսի» մտահղացումը ծնվեց այն ժամանակ, երբ 1919 թ. Ստամբուլի դատարանը որոշեց մահապատժի ենթարկել երիտթուրքերի պարագլուխներին, սակայն վերջիններս, օգտվելով իշխանությունների թողտվությունից, խույս տվեցին Եվրոպա և Ամերիկա: Մնացյալ դատապարտյալներին բրիտանական հրամանատարությունը տեղափոխեց Մալթա կղզի և հետագայում փոխանակեց անգլիացի ռազմագերիների հետ: Եվ ՀՅԴ ընդհանուր ժողովը որոշեց իրականացնել վրիժառության ծրագիրը: Պետք է նշել, որ «Նեմեսիս» ծրագիրը հեշտությամբ չհաստատվեց: Դաշնակցության շարքերում ընդդիմացան անվանի գործիչներ Սիմոն Վրացյանը, Ռուբեն Տեր-Մինասյանը, Ռուբեն Դարբինյանը, Արշակ Ջամալյանը: Սակայն անգամ նրանց հեղինակությունը չկարողացավ արգելակել «Նեմեսիսի» իրականացումը:

4. Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ նշանակություն և հետևանքներ կունենա Հայոց ցեղասպանության միջազգային, այդ թվում՝ Թուրքիայի կողմից ճանաչումը /գրավոր, դասագիրք և այլ աղբյուրներ/.

Ցեղասպանության համաշխարհային լայն ճանաչումը, նամանավանդ այն տեսքով ինչպիսին է այժմյա եվրոպական մի քանի երկրներում, և ցեղասպանության ժխտման համար նախատեսվում է քրյական հետապնդում, Թուրքիան ստիպված կլինի կատարել որոշակի քայլել այդ հարցը մեղմացնելու համար։